با تغير مخلوق، علم الله (ج) تغير نميكند

در فقه اكبر آمده:( يعلم الله تعالىٰ المعدوم فى حال عدمه معدوما، و يعلم انه كيف يكون اذا اوجده، و يعلم الله تعالىٰ الموجود فى حال وجوده موجودا، و يعلم انه كيف يكون فناوه، و يعلم الله تعالىٰ القائم فى حال قيامه قايما، و اذا قعد علمه قاعداً فى حال قعوده، من غير ان يتغير علمه، او يحدث له علم، و لكن التغير و الاختلاف يحدث فى المخلوقين.)

ترجمه: ( الله تعالىٰ چيزى را كه معدوم است، در حال نبودنش به وصف نيستى و عدم مى داند. و مى داند كه آن چيز معدوم، هنگامى كه آنرا بوجود آورد، چگونه خواهد بود.
موجود را در حال وجودش، موجود مى داند. و مى داند كه فنا شدن آن چگونه خواهد بود. الله تعالىٰ فرد ايستاده را در حال قيامش، ايستاده مى داند و آنگاه كه نشست، پس او را در حال نشستن اش، نشسته مى داند. بدون اينكه علم او تغير بيآبد يا علم جديدى براى او پديد آيد. ليكن تغير و اختلاف در مخلوقات بوجود مى آيد.)

طور مثال، الله تعالىٰ مى داند كه مثلاً احمد تا چه مدتى معدوم مى ماند. سپس موجود ميگردد و در كدام اوقات، قائم(ايستاده) و در كدام اوقات، قاعد(نشسته) مى شود. و در چه زمانى مى ميرد.
اين علم تفصيلى را الله تعالىٰ از ازل دارد، بدون اينكه علم او تغير كند، يا علم جديدى براى او حادث شود. بلكه از اول نسبت به تمام احوال آگاه است.

تغير و انتقال و اختلافِ احوال از قيام به قعود و … در مخلوقات بوجود مى آيد، نه در علم خدا. چون تغير و حدوث از صفات مخلوقات است، نه خدا. علم او تعالىٰ نسبت به همه اشياء قديم است. ايجاد و إفناى اشياء و تغيرات آن طبق علم ازلى و قضا و قدر او تعالىٰ صورت ميگيرد.