برخى از صفات فعلى الله (ج)

(( و اما الفعليته: فالتخليق، و التزريق، و الانشاء، و الابداع، و الصنع، و غير ذلك من صفات الفعل ))
ترجمه: صفات فعلى عبارت اند از : خلق كردن، رزق دادن، آغاز كردن، اختراع، ساختن و انجام دادن و غير آن از ساير صفات فعلى.

• تخليق: آفريدن و خلق كردن
هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ ۖ ( حشر، ٢٤ )
ترجمه: اوست خداى خالق، نوساز، صورتگر.

• تزريق: روزى دادن
إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ (ذاريات، ٥٨ )
ترجمه: به يقين خداست كه خود روزى بخش، نيرومند، استوار است.

• انشاء: پيدا كردن
وَهُوَ الَّذِي أَنشَأَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ ۚ قَلِيلًا مَّا تَشْكُرُونَ (مؤمنون، ٧٨ )
ترجمه: اوست آن ذاتى كه براى شما گوش و چشم و دل پديد آورد، چه اندك سپاس گزاريد.

انشاء بمعنى ابداء نيز مى آيد:
يعنى انجام دادن كارى ابتداءً يا ظاهر كردن امرى، چنان كه الله تعالىٰ مى فرمايد:
إِنَّهُ هُوَ يُبْدِئُ وَيُعِيدُ (بروج، ١٣)
ترجمه: به يقين اوست كه ( آفرينش را ) آغاز مى كند و باز مى گرداند.

• ابداع: ايجاد اشياء بدون از نمونه از سابق.
بَدِيعُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ (انعام، ١٠١ )
ترجمه: پديد آورنده آسمان ها و زمين است.

• صنع: ساختن در كمال استوارى
وَتَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَهِيَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ ۚ صُنْعَ اللَّهِ الَّذِي أَتْقَنَ كُلَّ شَيْءٍ ۚ إِنَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَفْعَلُونَ (نمل، ٨٨ )
ترجمه: كوه ها را مى بينى، مى پندارى كه آنها بى حركتند و حال آنكه آنها ابر آسا در حركت اند. (اين) صنع خدايى است كه هر چيزى را در كمال استوارى پديد آورده است. در حقيقت او به آنچه انجام مى دهيد آگاه است.

صفات فعلى غير آن مانند:

• قبض ( تنگ كردن رزق ) و بسط ( گستراندن رزق )
وَاللَّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ (بقره، ٢٤٥ )
ترجمه: خداست كه تنگ مى سازد و گشاده مى كند و بسوى او باز گردانده مى شويد.

• اعزاز ( عزت بخشيدن ) و اذلال ( ذلت بخشيدن )
وَتُعِزُّ مَنْ تَشَآءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَآءُ ۖ(آل عمران، ٢٦ )
ترجمه: هركه را خواهى عزت بخشى و هركه را خواهى خوار گردانى.

• احياء ( زنده كردن ) و اماتت ( ميراندن )
وَاللَّهُ يُحْيِي وَيُمِيتُ ۗ(آل عمران، ١٥٦)
ترجمه: خدا زنده مى كند و مى ميراند.